Zagadnieniami bardziej specyficznymi,
które sprawdziły się w innych dziedzinach
transportu, są kwestie logistyki, dystrybucji
biletów:
kontakt z klientem – pasażerem, infor-
macja, promocja, sprzedaż biletów, dy-
namiczny cennik,
logistyka, planowanie i śledzenie drogi
ładunku, kontenera itp.
Natomiast zastosowaniami odpowiednimi
wyłącznie albo prawie wyłącznie dla kolei są:
planowanie rozkładu jazdy i szerzej – do-
stępu do infrastruktury;
realizacja i ewidencja ruchu pociągów
i/lub taboru; kontrola ruchu, ale także
zużycia paliwa lub energii elektrycznej
(to ostatnie we flotach samochodowych
jest mocno rozpowszechnione); opra-
cowywanie pomiaru poboru energii,
wnioski eksploatacyjne;
sterowanie ruchem kolejowym (dawniej
zabezpieczenie ruchu, teraz automatyka
kolejowa) na stacji i szlaku;
sterowanie pracą górek rozrządowych;
opracowywanie pomiarówbiegu taboru,
mierzonego przez urządzenia umiesz-
czone na szlaku – nacisk statyczny i dy-
namiczny, temperatury (dSAT).
KONSTRUOWANIE
ROZKŁADU JAZDY
Niewątpliwie konstruowanie kolejowego
rozkładu jazdy odbiega w swej specyfice
od lotnictwa, komunikacji autobusowej czy
morskiej. Informatyzacja tego obszaru ma
wymiar specyficzny i nie można, jak w księ-
gowości, wybierać pomiędzy gotowymi
systemami, sprawdzonymi wielokrotnie
i w wielu firmach.
Konwencjonalne projektowanie rozkładu
jazdy opierało się na pracy graficznej. Na
specjalnie przygotowanym papierze z na-
niesioną osią drogi, kilometrażem stacji i in-
nych posterunków ruchu (w pionie) i osią
czasu (w poziomie) konstruktorzy kreślili
linie – wykresy ruchu dla poszczególnych
pociągów. Oddzielenie zarządu infrastruk-
tury od przewoźników, presja rynkowa na
elastyczne reagowanie na potrzeby klientów
przewozów towarowych czy konieczność
częstych korekt rozkładów na skutek ro-
snącej liczby remontów postawiły nowe
wyzwania. Roczny rozkład jazdy, który do-
tyczy głównie przewozów pasażerskich,
powstaje przez kilka miesięcy. Jednak two-
rzenie rozkładu dla pociągów zamawianych
przez przewoźników towarowych musi
być szybkie, gdyż muszą oni elastycznie
reagować na zamówienia z rynku. Z tego
względu, obok rocznego rozkładu jazdy
(korygowanego kilka razy w roku w związku
z kampaniami remontowymi), funkcjonują
indywidualne rozkłady jazdy, tworzone na
zamówienie przewoźnika i uwzględniające
parametry poszczególnych odcinków linii
(profil, prędkość) oraz rozkłady katalogowe
– zbiór rozkładów dla odcinków linii lub linii,
budowany przez PKP PLK i wystawiony na
sprzedaż jako gotowa oferta, oczywiście nie-
co bardziej sztywna, gdyż do jej tworzenia
trzeba przyjąć z góry parametry pociągu.
Już w 2000 roku zarządca infrastruktury – PKP
PLK – własnymi siłami Centrum Zarządzania
Ruchemwdrożył system KWR (Konstruowa-
nieWykresów Ruchu), wsparcia dla konstruk-
KZA
EXPRESS
15
kolej i technologie
