KZA
EXPRESS
34
kolej i technologie
Remonty linii kolejowych, zakupy szynobu-
sów, lokomotyw, wagonów, modernizacja
systemu łączności, to się już dzieje. O wiele
wolniej, niż można by sobie tego życzyć,
ale trend powinien się utrzymywać przez
kolejne lata.
LICZNIKI ENERGII
TRAKCYJNEJ
To rynek o dużym potencjale zarówno pod
względem produkcji urządzeń, jak i ich ser-
wisu, produkcji oprogramowania do obsłu-
gi systemu pomiarowego itp. W 2014 roku
Koleje Mazowieckie eksploatowały w swoich
pojazdach 263 liczniki energii elektrycznej
prądu stałego, którym trzeba zapewnić ser-
wis. To zaledwie początek.
Większość lokomotyw elektrycznych po-
ruszających się po polskich torach nie ma
liczników energii. Rozliczenia z dostarczają-
cą prąd spółką PKP Energetyka opierają się
na wyliczeniach uwzględniających rodzaj
taboru, charakterystykę trasy, pracę przewo-
zową. Oszacowanie jest dość dobre, skoro
system, zaakceptowany przed laty, wciąż jest
w użyciu, jednak rozliczanie energii według
wskazań liczników ma kilka zasadniczych
zalet. Po pierwsze gwarantuje, że właściciel
taboru zapłaci tylko za rzeczywiście zużytą
energię. Po drugie wyniki pomiarów mogą
uwzględniać energię oddaną do sieci przez
pojazdy trakcyjne wyposażone w układy od-
zyskiwania, po trzecie umożliwia ocenę pracy
INNOWACYJNOŚĆ
Transport kolejowy w Polsce to sektor gospodarki od lat zaniedbywany.
Oznacza to obecnie wzrost wydatków na infrastrukturę, tabor i wiele innych
związanych z koleją przedsięwzięć.
a przemysł kolejowy
Piotr Kołaczek
maszynistóworaz stanu technicznego taboru,
a co za tym idzie, przygotowanie i wdrożenie
zaleceńmających na celu zmniejszenie zuży-
cia energii i redukcję kosztów operacyjnych.
Po czwarte rozliczanie energii na podstawie
wskazań liczników umożliwi zakup energii
od dostawców innych niż PKP Energetyka.
Zagadnienie pomiarumocy na cele trakcyjne
jest bardziej skomplikowane, niż mogłoby
się wydawać. Liczniki składają się z kilku
układów: pomiarowego, pozycjonowania
pojazdu (odbiornika GPS) oraz transmisji
danych. Po stronie dostawcy energii elek-
trycznej pracuje system akwizycji danych
oraz oprogramowanie do analizy danych
pomiarowych, umożliwiające obliczanie
wysokości należnych opłat. Wymagania
stawiane licznikom są dość wysokie, za-
równo jeśli chodzi o dokładność pomiaru,
jak i odporność na wpływ wahań napięcia
w sieci trakcyjnej, przepięcia, odporność na
zapylenie itp.
W Polsce liczniki energii trakcyjnej produkują
dwie firmy. ELESTER–PKP proponuje model
LE 3000 Plus (i te liczniki są zainstalowane
wpojazdach trakcyjnych Kolei Mazowieckich).
SESTO ma w ofercie licznik energii EM3000.
ŁĄCZNOŚĆ
RADIOWA
Niezawodna łączność ma zasadnicze zna-
czenie dla bezpieczeństwa ruchu pociągów.
Praktycznie od początku istnienia kolej ko-
rzystała z osiągnięć telekomunikacji i radio-
komunikacji. Linie telegraficzne towarzyszyły
liniom kolejowym i były obsługiwane przez
pracowników kolejowych. W Polsce koleje
dysponują własną siecią telekomunikacyj-
ną umożliwiającą nawiązywanie połączeń
głosowych i transmisję danych pomiędzy
abonentami stacjonarnymi, na przykład
posterunkami na szlaku. Równie ważna jest
łączność bezprzewodowa z maszynistami
i innymi pracownikami kolei wykonujący-
mi zadania w terenie. W tym zakresie wiele
musi się zmienić, a to oznacza szansę dla
firmprodukujących nowoczesne urządzenia
łączności radiowej.
Obecnie na kolei dominuje eksploatowany
od dziesięcioleci analogowy system łącz-
ności radiowej w paśmie VHF. Jego zaletą
jest stosunkowo niski koszt eksploatacji
i umiarkowana cena radiotelefonów stacjo-
narnych i przenośnych. System ma jednak
wiele niedostatków: nie jest w żaden sposób
zabezpieczony przed dostępemosób niepo-
wołanych, nie pozwala na wygodną i pewną
transmisję danych cyfrowych, nie spełnia wy-
magań stawianych nowoczesnym systemom
radiokomunikacyjnymwchodzącymw skład
wdrażanego w Europie systemu sterowania
ruchem kolejowym ETCS. PKP PLK zamierza
wdrożyć system GSM-R na większości linii
kolejowych w Polsce do 2023 roku. To duże
przedsięwzięcie. System GSM-R jest oparty
na technologii GSM znanej z sieci telefonii
komórkowej. Wymaga wybudowania stacji
bazowych w pobliżu torów, budowę łącz
światłowodowych i wymianę radiotelefonów
stacjonarnych oraz przenośnych.
