Kolej – bezpieczna i przyjazna dla środowiska
Bez względu na to, jaką wizję gospodarki przyszłości przyjmiemy za najbardziej prawdopodobną, jednego możemy być pewni: będzie to gospodarka wykorzystująca nowoczesne środki transportu towarowego i pasażerskiego. Takie, które harmonizują z podstawowymi założeniami współczesnych polityk rozwoju, kładących nacisk na osiągnięcie zerowej emisji zanieczyszczeń powietrza, wykorzystanie energii pochodzącej wyłącznie ze źródeł odnawialnych oraz ograniczenie do minimum kosztów związanych z wypadkami powodującymi obrażenia lub śmierć ludzi oraz zniszczenie towarów o wielkiej wartości.
Obecnie wszystkie wymienione warunki spełnia jedynie transport kolejowy. Transport morski, niesłychanie wydajny pod względem masy jednorazowo zabieranych ładunków jeszcze długo będzie bazował na napędzie spalinowym a bezpieczeństwo przewozów jest ograniczone czynnikami naturalnymi. Z badań przeprowadzonych przez World Shipping Council wynika, że w latach 2015 – 2017 co roku tracono na morzu przeciętnie 1390 kontenerów. Zazwyczaj do zagubienia kontenerów dochodzi w trudnych warunkach atmosferycznych, podczas sztormu, w wyniku przekroczenia dopuszczalnych sił działających na urządzenia mocujące kontenery.
Kolej – środek transportu przyjazny dla środowiska
Kolej ma szansę stać się najbezpieczniejszym rodzajem transportu z punktu widzenia ochrony środowiska. Wynika to między innymi z relatywnie niewielkiej liczby zdarzeń, podczas których do środowiska uwalniane są niebezpieczne substancje (w transporcie drogowym wiele kolizji kończy się co najmniej wyciekiem paliwa). Jednak największą przewagę koleje mogą zawdzięczać elektryfikacji kolejnych linii i odchodzeniu od trakcji spalinowej na rzecz elektrycznej. W Europie sytuacja wygląda zdecydowanie lepiej niż w pozostałych regionach, ale nawet tutaj jest wiele do zrobienia.
Według danych opublikowanych przez Komisję Europejską kraje europejskie mają zelektryfikowane 52,3 % długości linii kolejowych. Dla Szwajcarii (która nie należy do Unii) ten współczynnik jest wyjątkowo wysoki i wynosi 99,3%, Polska osiąga wynik 60,2%, Niemcy 58,8%, najniższy współczynnik elektryfikacji mają Francuzi – 52,4%. Jeśli w rozsądnej przyszłości uda się osiągnąć udział linii zelektryfikowanych na poziomie 80% lub lepiej i jednocześnie zmniejszyć udział paliw kopalnych w produkcji prądu elektrycznego, będzie można mówić o wielkim postępie w ochronie środowiska naturalnego i klimatu.
Poprawa bezpieczeństwa w transporcie kolejowym
Bezpieczeństwo transportu kolejowego należy rozumieć jako ograniczanie prawdopodobieństwa katastrof, wypadków i innych poważnych zdarzeń, w wyniku których ludzie giną albo odnoszą poważne obrażenia lub dochodzi do zniszczenia mienia znacznej wartości (szkody w ładunkach, infrastrukturze i taborze). Wpływają na nie wszystkie elementy kolejowej układanki: od projektowania, budowy lub przebudowy linii kolejowych przez implementację i utrzymanie torów, urządzeń Sterowania Ruchem Kolejowym po produkcję bezpiecznego taboru i szkolenie wysoko wykwalifikowanych pracowników a następnie zapewnienie im odpowiednich warunków do pracy, tworzenie sensownych procedur, systemu nadzoru itp.