Różne podejścia diagnostyki
Drezyny i pociągi pomiarowe to tylko jedno z wielu rozwiązań wykorzystywanych do diagnostyki torów i infrastruktury. Doskonale nadają się one do „badań przesiewowych”: okresowego wykrywania podejrzanych miejsc, przede wszystkim na bardzo obciążonych ruchem pociągów odcinkach linii kolejowych.
Na drugim biegunie są platformy ruchome, zaprojektowane z myślą o diagnozowaniu mniejszych systemów, np. bocznic, stacji, stacji rozrządowych czy torów wykorzystywanych w transportach lokalnym i przemysłowym. Interesujące rozwiązanie zaproponował jeden z amerykańskich producentów. Jest to drezyna pomiarowa o konstrukcji modułowej. Zaprojektowano ją tak, aby żaden z elementów składowych (włączając w to ramę, osie, koło pomiarowe, układ elektroniczny i napęd) nie miał masy większej niż 50 kg. Dzięki temu całość można przewozić lekkim samochodem ciężarowym lub pick-upem, a na miejscu pojazd może przygotować do pracy dwuosobowa załoga. Jest to wygodna alternatywa dla ręcznych wózków pomiarowych.
Krok po kroku
Prawdopodobieństwo wykrycia uszkodzeń jest tym większe, im gęstsza jest siatka pomiarów. W większości przypadków (np. przy pomiarach jakości kabli SRK i stanu innych podzespołów) nie można przebadać jednorazowo całej instalacji. W praktyce dąży się do tego, żeby w cyklu kilkuletnim (zazwyczaj pięcioletnim) zbadać elementy infrastruktury z taką dokładnością, aby można było uznać pomiary za w przybliżeniu ciągłe, odzwierciedlające stan całości badanego elementu. Dlatego tak ważne jest archiwizowanie wyników pomiarów i skrupulatne planowanie kolejnych badań.
Interesująca nisza
Jak widać, pomiary w kolejnictwie obejmują wiele metod, technik metrologicznych oraz liczne wyzwania związane z konstrukcją platform dla systemów pomiarowych, projektowaniem oprogramowania wspomagającego diagnostykę oraz adaptowaniem do wykorzystania na kolei urządzeń ogólnego przeznaczenia (np. kamer przemysłowych, czujników wibracji itp.).
Te relatywnie drogie platformy (ruchome laboratoria) znajdują ograniczoną liczbę użytkowników, których wymagania zmieniają się w czasie. W takich warunkach nie ma mowy o wielkoseryjnej produkcji kompletnych pociągów pomiarowych. Jest za to szansa na współpracę zarządców infrastruktury kolejowej i przewoźników z przedsiębiorstwami mającymi doświadczenie w implementowaniu nowych technologii.
Andrzej Domka