Sytuacja transportu intermodalnego w Polsce
Po okresie transformacji, wraz z rozwojem gospodarczym oraz ukształtowaniem się nowych potoków przepływu ładunków, Polska stała się jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się rynków transportu intermodalnego w Europie. Jednak pomimo kilkunastoprocentowych wzrostów rok do roku potencjał transportu intermodalnego w naszym kraju jest niewykorzystywany i dużo mniej konkurencyjny niż w pozostałych krajach Europy Zachodniej. Jak wygląda sytuacja transportu intermodalnego w naszym kraju?
Od roku 2010, gdy tym segmentem przewozów przewieziono 4 400 tys. ton, do roku 2019, w którym przewieziono 19 510 tys. ton, CAGR wyniósł 18%. W tym samym okresie praca przewozowa wzrosła z 1,89 miliarda tonokilometrów do 7,07 miliarda tonokilometrów, a CAGR wyniósł 15,8%. W roku 2019 w pracy przewozowej stanowiło to 12,65%, a w przewiezionej masie 8,15% w stosunku do wszystkich przewozów wykonanych transportem kolejowym w Polsce. Pomimo istotnych wzrostów, od roku 2012 r. osiągane obecnie wyniki są znacznie poniżej średniej krajów Unii Europejskiej, gdzie w przewiezionej masie jest to około 16%. W tym segmencie ładunków przewożonych transportem kolejowym mamy jeszcze wiele do zrobienia.
Od 2017 roku kolejowe przewozy transportowych jednostek intermodalnych UTI i statystycznej TEU wzrastają rokrocznie o 10–16%, czyli w tempie nieco niższym niż wartości skumulowanych rocznych wskaźników wzrostu wynoszących pomiędzy 15,5% a 18% (ujęcia przewiezionej masy ładunków i wykonanej pracy przewozowej). Za podstawową przyczynę takiej sytuacji należy uznać lepsze wykorzystanie potencjału przewozowego jednostek intermodalnych. Przewożonych jest również coraz więcej towarów o wyższej wadze.
Udział jednostek intermodalnych
Udział jednostek intermodalnych w kolejowych przewozach ogółem wzrósł w 2019 o 21–22,5% (odpowiednio ujęcia masy i pracy przewozowej) względem udziału w 2018 roku, czyli był 2–4,5 razy większym przyrostem niż odnotowano rok wcześniej. Głównymi motorami wzrostu były ustawicznie rosnące wolumeny przewozów przez porty trójmiejskie oraz przewozy po Kolejowym Jedwabnym Szlaku. Zasadniczy potok z wykorzystaniem transportu kolejowego jednostek intermodalnych z Chin przechodzi przez przejście graniczne Małaszewicze – Brześć.
Jak pandemia wpłynie na rynek przewozowy?
Trudno w tej chwili jednoznacznie ocenić, jak kształtować się będzie rynek przewozowy po okresie pandemii. Możemy jednak przypuszczać, iż zmianie ulegną potoki ładunków pod względem ich wielkości, a nawet i kierunków. Po okresie recesji nastąpi odbicie i ożywienie gospodarcze, co spowoduje wzrost zapotrzebowania na transport. Pomimo rosnących trendów, na przestrzeni kilku ostatnich lat nadal powinny być realizowane działania zmierzające do promocji, jak też mające na celu technologiczny rozwój przewozów intermodalnych. Działania wspierające ten segment przewozów powinny być prowadzone w czterech obszarach: prawnym, finansowym, technicznym i organizacyjnym.
Tekst na podstawie artykułu „Transport intermodalny obecnie i po okresie kryzysu gospodarczego” autorstwa Henryka Zielaskiewicza, eksperta ds. transportu kolejowego w Instytucie Prawa Gospodarczego, przewodniczącego Krajowej Sekcji Przewozów Intermodalnych SITK RP, który ukazał się w magazynie eksperckim „KZA Express” (02)/2020. Partnerem strategicznym magazynu są Krakowskie Zakłady Automatyki S.A.
