Transport intermodalny w obliczu zamknięcia części globalnej przestrzeni łańcuchów dostaw, cz. 3

Przejścia graniczne z Ukrainą

Zgoła odmienne trendy możemy zaobserwować na kolejowych przejściach granicznych z Ukrainą. Na tej granicy mamy następujące przejścia graniczne: Dorohusk – Jagodzin, Przemyśl – Mościska, Hrubieszów – Włodzimierz Wołyński, Hrebenne i Rawa Ruska, Krościenko – Chyrów, Werchrata – Rawa Ruska. W ruchu towarowym najbardziej istotnymi przejściami są trzy pierwsze. Specyfiką tych przejść jest system transportowy, tj. po torach o szerokościach 1520 mm i 1435 mm. Duże znaczenie dla kolejowego systemu ma szerokotorowa linia kolejowa nr 65 (LHS – Linia Hutnicza Szerokotorowa), wybudowana w 1979 roku.

Na wykresach nr 3 i 4, przedstawiających wielkości przybyłych i uruchamianych pociągów intermodalnych, możemy zaobserwować znaczące wzrosty w roku 2023
(po spadku przewozów w roku 2022). Podobne tendencje w zakresie przewozów intermodalnych możemy zaobserwować na linii szerokotorowej biegnącej od przejścia granicznego Hrubieszów – Włodzimierz Wołyński do Sławkowa, co przedstawiono na wykresie nr 5.

W roku 2021 obserwujemy istotny wzrost przewozów między innymi z uwagi na potoki ładunków z Chin realizowane poprzez Ukrainę z wykorzystaniem tej linii. Niestety wojna wywołana przez Rosję spowodowała znaczne ograniczenie tych przewozów w roku 2022. Pierwsze półrocze 2023 roku wskazuje na powolny wzrost przewozów intermodalnych z wykorzystaniem linii LHS. Na najważniejszych osiach transportowych przewozy dużych potoków ładunków na długich dystansach powinny być realizowane koleją z wykorzystaniem transportu samochodowego na ostatniej mili. Przy takich założeniach możemy się spodziewać w przyszłości zwiększenia kolejowego ruchu towarowego.

Tendencje na rynku TSL oddziałują także na transport kolejowy. Od dużej konkurencji na rynku transportowym nie ma odwrotu. Dla kolejowego transportu cargo istotnym elementem jest pilne zaadaptowanie procesów obsługi logistycznej i ich wdrożenie w praktycznej obsłudze klientów. Ważnym elementem w procesach transportowych są czynności załadunkowe i wyładunkowe, ich szybkość oraz zakres i jakość usług świadczonych w tym zakresie.

Transport kolejowy, pomimo istotnych zmian oczekiwań klientów w zakresie obsługi logistycznych potoków ładunków, bardzo powoli przekształca się z roli przewoźnika do roli operatora logistycznego świadczącego pełną gamę usług. Najbardziej rozwinięte w tym zakresie są przewozy intermodalne. Zmiany w łańcuchach dostaw, wywołane sytuacją geopolityczną, są istotnym wyzwaniem dla kolejowych przewozów towarowych nastawionych na realizację dużych partii towarów, gdyż ten rodzaj transportu jest mniej elastyczny na zmieniające się potrzeby rynku w porównaniu do transportu samochodowego.

Henryk Zielaskiewicz

Ekspert ds. transportu kolejowego w Instytucie Prawa Gospodarczego,

Przewodniczący Krajowej Komisji Przewozów Intermodalnych STIK RP